Herkese yeniden merhaba,
Blog da son postumu attığım günün üzerine 894 gün geçmiş.
Kendi post istatistiklerime baktığımda bu aralığın oldukça uzun bir ara olduğunu söyleyebiliriz.
Bu kadar uzun süre ara vermemin arkasında bir çok neden olsa da bunlar arasında en etkili olan iki nedeni şöyle sıralayabiliriz;
- 2022’nin hemen başında yaptığım iş değişikliği ve devamında çok yüksek bir tempoda çalışmamı gerektiren bir iş dönemi.
- 2021yılının sonlarına doğru başladığım Bilgisayar Mühendisliği doktora programı ve bu programın iş hayatımdan arta kalan tüm zamanımı meşgul etmesi.
Arada geçen sürede yazacak o kadar teknik konu birikti ki, her yeni şey öğrendiğimde her yeni paradigma değişimlerinde hep içimden zaman ayırıp bir şeyler karalamak gelse de bunu yapacak yeterli zamanı çokta bulduğum söylenemez. Belki yazılı ile aktarım yöntemini değiştirmenin zamanı gelmiş olabilir. Kısa videolar çekip paylaşmak veya vlog tadında aktarımlar yapmanın daha pratik olduğunu düşündüğüm bir dönemdeyim ama aksiyona geçmek için üzerine ve konseptine bir miktar daha kafa yormak istiyorum.
Bundan sonraki süreçte zaman buldukça paylaşımlar yapmaya devam edeceğim noktasında kendime bazı sözler verdim 🙂 Henüz hangi yöntemle yapacağım noktasına karar vermesem de paylaşım düzenine geçmeyi çok istiyorum.
Arada geçen sürede hayatımla ilgili kısa bir recap yaptıktan sonra yazı başlığının konusu olan ve henüz bu süreçten taze çıktığım konuları anlatmayı istiyorum.
Bilgisayar Mühendisliği alanında doktora çalışması yapma fikri, yüksek lisans eğitiminde uğraştığım akademik konuların ilgili fazlası ile çekmesi ile başlamıştı. Hatta yüksek lisans maceramı kısa özetleyen bir post da atmıştım. Dolayısıyla öncelikli motivasyonum uzmanlaşmaya çalıştığım yapay zeka alanında daha derin ve akademik bilgiye sahip olmak ve akademik çalışmalar yapmaktı. Bu kararlılıkla! Yeditepe Üniversitesi – Bilgisayar Mühendisliği bölümü Doktora programına kabul aldım ve programa 2021 Ekim ayı itibari ile başladım.
Güçlü motivasyonlar ile başladığım doktora serüvenim zaman içerisinde karşılaştığım zorluklar ve akademinin benden beklentilerin realize olması gerekliliklerinden dolayı değişkenlik gösterse de kendimle gurur duyabileceğim bir kararlılıkla ve doktora dışında kalan dünya’mdaki tüm zorluklara rağmen önemli bir checkpoint e ulaştı.
Şimdi ara toplam zamanı…
Doktora programları bilindiği üzere temelde üç aşamadan oluşur.
- Ders Aşaması: Bu ilk aşamadır ve sizden kayıtlı olduğunuz bölümün lisansüstü seviyesinde açtığın derslerden 7 (+1 Doktora Semineri = 8 ) tanesini belirli bir program dahilinde alıp en geç 5 dönem içerisinde geçmeniz beklenir.
Ben mevcutta yoğun bir iş temposu ile de çalıştığım için ders aşaması bölümünü 4 dönem de tamamlayarak bu ilk checkpoint noktasını geçmiştim. Bu checkpoint kısmını bir cümle ile özetlesem de süreç içerisinde sayısız makale incelemesi, vize, final, proje, yayın vb zorlukların olduğu unutmamalı. İş hayatıyla beraber götürmek için sağlam motivasyon, bol kahve ve sayısız uykusuz gece gerekiyor (Yatırım tavsiyesi değildir 🙂 )
Peki bu süreç içerisinde hangi dersleri aldım merak edenler için onları aşağıya bırakıyorum.
- Image Processing And Pattern Recognition
- Advanced Deep Learning
- Artificial Intelligence
- Statistical Machine Learning
- Special Topics In Data Science
- Advanced Topics In Systems Architecture
- Advanced Topics In Artificial Intelligence
- Phd Seminar
- Doktora Yeterlilik Aşaması (Namı değer Qual): Bu kısım genel kanı itibari ile doktora programlarını bıraktıran, bu aşamada öğrencilerin ayrılmasına en çok neden olan bölüm gibi düşünülebilir.
Bu aşamada Dr. unvanı alma noktasında yeterli misiniz? Çalıştığınız alanda akademik background unuz yeterli mi? sorularına bazı sınavlar uygulanarak karar verilmeye çalışılıyor.
Her üniversite sınav içi prosedürleri temel olarak benzese de uygulama noktasında farklılıklar gösteren doktora yeterlilik sınav süreçlerine sahipler ancak hemen hemen her doktora programında doktora yeterlilik sınavının iki aşamadan oluştuğunu söyleyebiliriz.
Yazılı Sınav: Yukarıda da belirttiğim üzere bu bölümün uygulama aşaması her üniversite ve programda değişkenlik gösterebilir. Ancak ben tabii olduğum düzeni ve başımdan geçenleri çok kısa aktaracağım.
Yeditepe Üniversitesi – Bilgisayar Mühendisliği doktora programının yeterlilik aşamasının yazılı sınavında size Bilgisayar Mühendisliği lisans derslerinden sorumlu olduğunuz, her biri için 2 saat süre verilen toplamda 3 sınava girmeniz bekleniyor. Her sınav aslında bağımsız bölümü içeriyor ve kendi içinde farklı derslerden soruları barındırıyor. Yazılı sınav aşamasında girdiğim 3 sınavın başlıkları ve içerisinde sorumlu olduğum derslerin listesi aşağıdaki gibi.
Bilgisayar Bilimleri Temelleri ve Kuramı (Foundation /Theory)
Algorithms
Data Structures
Automata Theory
Bilgisayar Sistemi Yazılımı (System Software)
Programming Languages
System Programming
Operating Systems
Software Engineering
Database Management System
File Organization
Object Oriented Design and Programming
Bilgisayar Sistemi Donanımı (System Hardware /Architecture)
Logic Circuits
Digital Electronic
Computer Organization
Evet listelemesi kolay olsada toplamda 13 tane lisans dersinde sorumlu olduğunuz adeta bilgisayar bilimleri ile her konuda bilginizin sınandığı bir sınav. Bu sınavın hazırlık aşamasını en çok üniversite sınavı sürecine benzettim hazırlanırken. Elinizde yaklaşık 15 bin sayfa context var 13 derse ait. Nereden ve hangi dersten soru çıkıp çıkmayacağı noktasında çok tahmininizin olmadığı bir sınava hazırlık süreci.
Doktara yeterlilik sınavını geçmek için size toplamda 2 kez giriş hakkı veriliyor. İki dönem şansınızı deneme durumunuz var. İki kez başarısız olduğunuz durumda maalesef program ile ilişkiniz kesiliyor ve okuldan atılmayla süreç sonuçlanıyor. Dolayısıyla atılma risklerinden de ötürü stres katsayısı bir kaç kat daha yukarı çıkıyor.
Yazılı sınavı geçmek hiç kolay değil çünkü geçme şartları oldukça zoru idi bizim programda. Yazılı kısımdan başarılı sayılmak için her sınav bölümünden en az 50, 3 sınavın ortalamasında da 70 puanı tutturmanız gerekiyor. Geçme prosedürü ide yine üzerinizdeki stresi bir tık daha yukarı taşıyor.
Benim yazılı sınav sürecimi daha da zorlaştıran en büyük etkenin lisans mezuniyetimin yaklaşık 13 sene önce olmuş olması idi. Bu yüzden lisans da gördüğüm ve yazılı sınavda sorumlu olduğum hiç bir konuyu hatırlamıyordum. Bu nedenle tüm derslere en baştan adeta 0 dan başlayarak çalıştığımı söyleyebilirim. Bu hiç kolay olmadı çünkü 4 ay boyunca, hafta içi iş temposu ile beraber götürmem gereken minimum günlük 2-3 saatlik çalışmalar, haftasonları neredeyse tüm gün çalıştığım yoğun, zorlu ve zaman zaman umutsuzluğa düştüğüm bir süreçti. Ancak bu zorlu sürecin sonucunda neredeyse tüm bilgisayar mühendisliği lisans müfredatını 4 ayda baştan çalışıp yeniden hatırlayarak başarılı bir şekilde ilk hakkımda geçtim.
Sözlü Sınav: Doktora yeterlilik sürecinin ikinci aşaması olan sözlü aşamasına girebilmeniz için evvela yazılı sınavı geçmeniz gerekmekte. Sözlü sınavda 5 kişilik jüri karşısında lisansüstü eğitiminiz (yüksek lisans + doktora süreci) boyunca çalıştığınız konular ve akademik kimliğiniz ile ilgili sınanacağınız, tüm hücrelerinize kadar terletildiğiniz zorlu bir sınava giriyorsunuz.
Yazılı sınavı geçtiğimi öğrendiğim gün 1 hafta içinde sözlü sınava girmem gerektiği tebliğ edildi ve doktora yeterlilik sözlü sınavımın hangi konu konseptinde yapılacağı 3 tane akademik yayın ile birlikte bana iletildi. O gün itibari ile 5-6 takvim gününde bana iletilen akademik yayınları çalışıp üzerine bir sunum hazırlamam ve o güne kadar lisansüstü çalışmalarımda öğrendiğim tüm konuları hızlıca bir tekrar etmem gerekiyordu. Yine uykusuz geceler ama son 6 🙂 7. gün artık o stresin olmayacağını bilme motivasyonu ile bir kez daha küreklere yüklenmem gerekiyordu ve nitekimde öyle oldu. Soluksuz çalıştığım bir 5-6 günün ardından üniversitemizden 3 akademisyenin, üniversite dışından da 2 akademisyenin katıldığı jüri karşısına çıkıp 1.5 saat soğuk terler dökerek, sorulan tüm bilimsel soruları cevaplayarak mutlu sona ulaştığımı söyleyebilirim. Artık Phd Candidate’im….
- Tez Aşaması: Doktora sürecinin son adımı, tez aşaması. Bu aşamaya geçebilmek için ders aşamasını ve yeterlilik aşamasını geçmeniz ve Phd Candidate olmanız gerekiyor. Bu şartlar sağlandığı takdirde tez aşamasına başlayıp akademik araştırma konunuzu çalışmaya başlıyorsunuz. Konunuza göre ve literatüre sunmayı hedeflediğiniz katkıya göre bir kaç dönem veya yıl sürecek tamamı ile akademik araştırma yaptığınız ve sınav olmayan bir süreç. Bu sürecin sonunda da Dr. ünvanı alarak programdan mezun oluyorsunuz.
Ben tez aşamasına başladım ve araştırma konum üzerinde çalışmaya devam ediyorum. Tez aşamam ne kadar sürecek şimdiden ön görmek zor olsa da bir gün biteceğine dair inancım tam.
Bu yazıya, doktora sürecim tam bittiğinde yeni bir yazı yazarak referans vereceğim günü hayal edebiliyorum. Umarım o günler çok uzak değildir.
ps: Bu yazıyı yazmamdaki en temel motivasyon, yaşadığım deneyimi paylaşmak ve kendime not yazmaktı ileride okuyup hatırlamak için. Bir de hazırlık aşamam da bu tarz süreçlerden geçen kişilerin hiç paylaşımlarını görmemiştim detaylı olarak. Bu bağlamda, olur da hazırlanan biri bu yazıyı okursa kendini yalnız hissetmesin, yaşadığı dalgalanmaya pozitif katkısı olsun diye kaleme almak istedim.
Zaman ayırıp, okuduğunuz için çok teşekkürler.
emrahmete.wordpress.com 